Na skróty:
- Wykorzystanie pieców gazowych w Polsce
- Powody wprowadzenia „restrykcji” gazowej przez Unię Europejską
- Rezygnacja z gazu – co w zamian? Plan REPowerEU
Imperialistyczne zapędy Rosji oraz jej nieprzewidywalność spowodowały efekt odwrotny od zamierzonego przez rosyjskich decydentów. Zamiast chaosu i rozłamu w strukturach Unii Europejskiej, wschodnie mocarstwo spowodowało ich konsolidację, między innymi w kontekście wykorzystania paliw gazowych w gospodarce. Rezygnacja z węgla i oleju opałowego była stosunkowo łatwa do przewidzenia, jednak cios w kotły gazowe spowodował pewien niepokój. Co się zmieniło?
- Ile gospodarstw domowych w Polsce jest ogrzewanych za pomocą pieców gazowych?
- Dlaczego UE w ogóle planuje wdrożenie zakazu sprzedaży kotłów gazowych?
- Czym planuje się zastąpić gaz ziemny?
- Czy instalacje PV i pompy ciepła to realne rozwiązanie w blokach mieszkalnych?
Wykorzystanie pieców gazowych w Polsce
W tym miejscu należy sprecyzować sposób wykorzystania gazu w gospodarstwach domowych, dokonując następującego podziału.
Wykorzystanie gazy w gospodarstwach domowych:
- Gotowanie posiłków – 7,5 mln gospodarstw domowych;
- Ogrzewania wody – 3,75 mln gospodarstw domowych;
- Ogrzewanie – 2 mln gospodarstw domowych.
Trudno w tej sytuacji dziwić się zaniepokojeniu, jakie wywołała informacja o planowanym odejściu od tego surowca w odniesieniu do gospodarstw domowych właśnie. Trzeba pamiętać, iż jeszcze niedawno gaz ziemny był zalecanym źródłem energii. Skąd zatem taka zmiana?
Przyczyną rozgraniczenia pomiędzy odbiorcami prywatnymi a podmiotami gospodarczymi jest fakt, że w gospodarstwach domowych znacznie łatwiej jest wprowadzić tego typu inicjatywę w życie.
Dziwić jedynie może pospiech Komisji Europejskiej, która w planie REPowerEU zaproponowała zakaz sprzedaży kotłów gazowych na swoim obszarze od 2029 roku.
Powody wprowadzenia „restrykcji” gazowej przez Unię Europejską
Tym razem nie chodzi wyłącznie o ograniczenie wysokości emisji gazów cieplarnianych. Troską czynników decyzyjnych jest odejście od konwencjonalnych źródeł ciepła i energii na rzecz OZE (odnawialne źródła energii).
Zakłada się, iż w ten sposób uda się osiągnąć dwa strategiczne cele:
- Ochrona środowiska w skali globalnej;
- Stopniowe uniezależnienie się od dostaw ze wschodu.
Cena 1 m³ gazu ziemnego jest szalenie zróżnicowana. Natomiast czynnikiem niezmiennym jest fakt, że gaz jest najszybciej drożejącym spośród wszystkich paliw opałowych. Niestety, sprzedawcy gazu mają niewielki wpływ na taki stan rzeczy.
Porównanie ceny m³ gazu dwóch największych dostawców:
- PGNiG – 1,835 zł;
- Polska Spółka Gazownictwa sp. z o.o. – 2,624 zł.
W ostatecznym bilansie znaczenia mają zastosowane grupy taryfowe gazu.
Rezygnacja z gazu – co w zamian? Plan REPowerEU
Ceny gazu rosną w zastraszającym tempie. Tendencja ma charakter stały. Nawet optymistyczne prognozy nie przewidują poprawy na giełdach paliw w okresie krótszym, aniżeli 5 lat.
Zawirowania na rynku energetycznym ukazały z całą brutalnością słabość systemu i konieczność wprowadzenia zmian, od których nie ma już odwrotu.
Stąd idea powstania pakietu REPowerEU opracowanego i stale rozwijanego przez Komisję Europejską.
REPowerEU – założenia:
- Oszczędność energii
- Produkcja energii ekologicznej;
- Dywersyfikacja dostaw energii.
Za wprowadzeniem zmian opowiedziało się 85% mieszkańców zjednoczonej Europy. Z czasem będą one dotyczyć także sektora przemysłowego.
Oczywiście, oprócz ograniczeń zaproponowano rozwiązania będące akceleratorem zmian. W ich skład wchodzą także liczne programy współfinansujące powstawanie instalacji OZE w gospodarstwach domowych.
Już dzisiaj funkcjonuje wsparcie finansowe w odniesieniu do produkcji i wykorzystania szeroko rozumianej energii ekologicznej.
Instalacje OZE wspierane finansowo w Polsce w 2022 roku:
- Instalacje fotowoltaiczne;
- Magazyny energii;
- Pompy ciepła.
Fotowoltaika, pompy ciepła — koszt
Mimo że dotowanie instalacji PV i pomp ciepła spoczywa obecnie głównie na barkach rządu i organizacji regionalnych trzeba mieć świadomość, że wprowadzenie zaleceń Komisji Europejskiej spowoduje wzrost liczby programów współfinansujących właśnie z tego obszaru gospodarczego jako całości.
Oznacza to, że przyszli prosumenci i konsumenci energii cieplnej będą mogli liczyć na jeszcze większe wsparcie, co znacząco wpłynie na obniżenie cen wszystkich nowo powstałych instalacji opartych na technologii OZE.
Czy w blokach mieszkalnych można stosować instalacje fotowoltaiczne i pompy ciepła?
Tak. Już dzisiaj istnieją osiedla mieszkaniowe, gdzie pompy ciepła funkcjonują z powodzeniem jako nowoczesne urządzenia grzewcze stosowane w procesie termomodernizacji.
Z przyczyn technologicznych łatwiej jest wprowadzić takie rozwiązania w obiektach nowych, jednak stale toczone są prace konstrukcyjne nad udostępnieniem tych rozwiązań mieszkańcom starszych budynków.
Podobnie wygląda sytuacja w kontekście fotowoltaiki. Okazuje się, że największym problemem do rozwiązania są zaszłości architektoniczne oraz stan techniczny już istniejących budynków wielorodzinnych. Nie oznacza to jednak, iż jest to bariera nie do pokonania. Doskonałym przykładem takiej inicjatywy jest spółdzielnia mieszkaniowa „Kopernik” usytuowana w Toruniu.
W przypadku nowych obiektów mieszkalnych, instalacje PV są coraz częściej standardem, zwiększającym atrakcyjność mieszkań przeznaczonych na sprzedaż.
Odejście od konwencjonalnych źródeł energii staje się faktem nieodwracalnym. Nie ma mowy o powrocie do sytuacji sprzed rosyjskiej agresji. Wprowadzane zmiany gospodarcze i polityczne zajdą zbyt daleko, by komukolwiek opłacało się ponowne uzależnienie paliwowe, bez względu na źródło pochodzenia paliw opałowych i energetycznych. Czy to źle? Obecni konsumenci energii z pewnością zmierzą się z licznymi niedogodnościami, jednak jest szansa, że nasze dzieci i wnuki będą się cieszyć zieloną energią bez ograniczeń. I to powinno nas wszystkich pozytywnie motywować.
